Wildebijen.nl
Insectenplanten.nl
Wildewespen.nl
Zoek op bijen
Naar geslacht
Volgende bij
Vorige bij
Hulp voor bijen

geslacht:
soortnaam:
species:


familie:
sub-familie:
genus:
nummer:

vliegtijd:

hoofdvliegtijd V:
hoofdvliegtijd M:
lengte V:
lengte M:

nestkeuze:
sociaal gedrag:
bloembezoek:

presentie:
aantal uurhokken:
Rode lijst:
trend:

determinatie V:
determinatie M:

Sachembijen
Andoornbij
Anthophora furcata
(Panzer, 1798)

Apidae
Apinae
Anthophora
080004

half mei t/m
begin september
begin juli
begin juli
11-13mm
10-12mm

vermold hout
niet duidelijk
beperkt polylectisch

zeldzaam
49
niet bedreigd
geen trend

sleutel 2.1
sleutel 1.1

Omschrijving:
Anthophora furcata is gespecialiseerd in lipbloemen (Lamiaceae) en ruwbladigen (Boraginaceae). Stuifmeel wordt ook wel op tomatenplanten gezocht .

Herkenning:
De vrouwtjes van de Andoornbij zijn te herkennen aan de oranje behaarde achterlijfspunt. Het is in verhouding een klein, dik bijtje met een bruin/grijze haren op het borststuk, zwartgrijze kleur van het achterlichaam, zonder haarbandjes. De haarborstel (scopa) aan de schenen van de achterpoten is oranje. Bij de mannetjes ontbreekt de koperen achterlijfspunt en het onderste deel van het gezicht is geel. Bij hen zijn er smalle, witte haarbandjes op het achterlichaam.
De voor mannelijke sachembijen kenmerkende pluimen aan zijn middelste poten ontbreken bij de andoornbij. Met hun lange tong (minstens de lengte van de kop) zijn ze perfect in staat om nectar uit lipbloemen te peuren, vliegend als een kolibrie (zie bovenste foto). Stuifmeel verzamelen doet ze door de 'buzzing-techniek', vibrerend lopend over de bloemkroon om het stuifmeel los te kloppen (gelijk hommelsoorten). Op Teucrium vliegt ze tezamen met Akkerhommel en Grote wolbij, ook aculeata's uitgerust met een lange tong. Andere planten, naast de naamgevende andoornplanten, zijn basterdwederik en grote kattestaart.

Verspreiding:
De andoornbij is overal in Nederland aan te treffen. Het geschikte biotoop is bosranden of parklandschap (ook tuinen). In tegenstelling tot andere sachembijen nestelt deze bij in vermold hout. Oude bomen, half vergaan complementeren het juiste biotoop.

De soort lijkt algemener te worden doordat er op meerdere plekken in Nederland twee generaties per bijenseizoen worden waargenomen. Voorheen was dat alleen in Zuid-Limburg het geval. Bevestiging van de nestparasiet, de Rosse kegelbij (Coelioxys rufescens) is een belangrijke waarneming.

Trivia:
De bovenste foto was mijn eerste foto van een solitaire bij. Het was begin zomer 2003, in mijn achtertuin. En het betekende het begin van deze website. Tien jaar later, op 11 augustus, bezocht deze vrij zeldzame bijensoort wederom mijn tuin, op dezelfde planten (onderste foto, augustus 2013).